Ontgroei, de inhoudsopgave (hyperlinks)
- 01 Verantwoording
- 02 Voorwoord
- 03 Inleiding
Deel I, Zienswijzen
- 1 Anti-utilitarisme
- 2 Bio-economie
- 3 Ecologische rechtvaardigheid
- 4 Maatschappelijk metabolisme
- 5 Stromingen van het milieudenken
- 6 Politieke ecologie
- 7 Ontwikkeling, kritiek op
- 8 Steady-state economie
Deel II, De kern
- 9 Autonomie
- 10 Bruto binnenlands product
- 11 Commons
- 12 Convivaliteit
- 13 Dematerialisatie
- 14 Denkbeeld, dekolonisatie van het
- 15 Dépense
- 16 Depolitisering ('het politieke')
- 17 Eenvoud
- 18 Emergie
- 19 Entropie
- 20 Geluk
- 21 Groei
- 22 Grondstofgrenzen
- 23 Jevons-paradox (reboundeffect)
- 24 Kapitalisme
- 25 Neomalthusianen
- 26 Piekolie
- 27 Ramppedagogie
- 28 Sociale grenzen vd groei
- 29 Vermarkting
- 30 Zorg
Deel III, De actie
- 31 Baanzekerheid
- 32 Back-to-the-landers
- 33 Basis- en maximuminkomen
- 34 Coöperaties
- 35 Digitale commons
- 36 Eco-gemeenschappen
- 37 Nieuwe economie
- 38 Geld, publiek gecreëerd
- 39 Gemeenschapsmunten
- 40 Indignados (occupy!)
- 41 Nutopisten
- 42 Ongehoorzaamheid
- 43 Post-normale wetenschap
- 44 Schuldaudits
- 45 Stadstuinen
- 46 Vakbonden
- 47 Werkverdeling
Deel IV, Allianties
Epiloog
dit is een persoonlijke samenvatting
Indignados (Occupy!)
De Indignados- of Occupy-beweging(en) zijn groeiende sociale bewegingen, die tijdens de campagne voor ‘echte’ democratie en sociale rechtvaardigheid in 2011 in veel verschillende landen begonnen met protesteren tegen het bezuinigingsbeleid, de hoge werkloosheid, toenemende sociale ongelijkheid en de onderlinge afstemming van de overheidspolitiek met de belangen van het ondernemings- en financiële kapitalisme. Al verwijzen de twee bewegingen naar twee aparte initiatieven, ze delen soortgelijke eisen, de methode van het bezetten van de stedelijke ruimte en ze gebruiken volksvergadering met directe democratie.
Het was in begin 2011 in Spanje toen een nieuw platform van verschillende collectieve netwerken een manifest op Facebook publiceerde met een oproep tot een demonstratie met de slogan ‘wij zijn geen koopwaar in de handen van politici en bankiers’. In het manifest verklaarden de activisten dat ze verontwaardigd waren (de Spaanse term is indignados) over de dictatuur van de grote economische machten, de partijdictatuur, de dominantie van het economisme, sociale onrechtvaardigheid en de corruptie van politici, bankiers en zakenlieden.
Waar de huidige democratie worden gekaapt door economische machten, vereist echte democratie ‘economische democratie’, dat wil zeggen het democratische (zelf)beheer van buurten, werk en productie. Echte democratie is dus ‘zich een democratie voorstellen in alle domeinen van het leven’.
Vanzelfsprekend zijn er duidelijke raakvlakken tussen Occupy! en de degrowth-beweging: de eis voor een systemische verandering is vermengd met de overtuiging dat zich een systemische multidimensionale crisis afspeelt, die niet alleen het politieke en economische omvat, maar ook ecologische en culturele (waarde) dimensies heeft. In plaats van te protesteren voor een hervatte groei, pleiten ze allebei voor verschillende sociaaleconomische modellen waarin degrowth-claims worden verweven met oproepen tot herverdelende- en sociale rechtvaardigheid.
De eerdere belofte van welvaart en vrijheid gekoppeld aan economische groei houdt niet langer stand, maar brengt, door bezuinigingen gericht op groei als enige oplossing voor de crisis, de democratie zelf in gevaar.
Door hun originele aanpak kunnen de Indignados- en Occupy!-bewegingen de springplank worden voor een langdurige transformatie: een succesvol samenvoegen van tegendraadse vormen van oppositie met creatieve praktijken, waar gezamenlijk met haalbare alternatieven wordt geëxperimenteerd en waar deze worden verbeterd.
Hun ‘voorafbeeldende politiek’ die ‘hier en nu’ maatschappelijke alternatieve visies probeert te bouwen, heeft een sterk en aantrekkelijk potentieel.